نامۀ شاه امان الله خان به ولادیمیر لنین

شاه امان الله خان در مسکو در سال ١٩٢٨

بعد از کسب استقلال افغانستان تحت رهبری شاه امان الله خان اولین کشوری که دولت نوپای امانی با آن مناسبات برقرار نمود، شوروی بود. آنکشور تحت رهبری لنین نخستین دولتی بود که استقلال افغانستان را به رسمیت شناخت و در ٢٨ فبروری ١٩٢١ معاهده دوستی بین دو دولت به امضا رسید.

به گزارش روزنامه «پراودا» (١٧ اکتوبر ١٩١٩)، به تاریخ ١٤ اکتوبر ١٩١٩، محمد ولی خان دروازی در مسکو با ولادیمیر ایلیچ لنین دیدار نموده پیامی را از جانب شاه امان الله به دولت شوروی رسانید. لنین نماینده افغانستان را با این جملات استقبال نمود: «من بسیار خرسندم که در پایتخت سرخ دولت کارگران و دهقانان، نماینده ملت دوست افغانستان را که تحت ستم قرار داشته علیه ظلم امپریالیزم می‌جنگند، می‌بینم.»

ولی خان دروازی از لنین درخواست نمود: «من به شما دست دوستی پیش نموده امید می‌برم که تمام شرق را کمک خواهید نمود که خود را از یوغ امپریالیزم اروپایی نجات دهد.»

متن انگلیسی یکی از نامه های امان‌الله خان به لنین که به تاریخ ۱۸ اگست ۱۹۲۰ فرستاده شده در سایت «ویکی ریسورس» انتشار یافته است. ما این سند تاریخی را به فارسی ترجمه نموده در زیر تقدیم می‌کنیم:


نبشته : امان الله خان
ترجمه فارسی: آذرخش


مدافع بزرگ و انسان دوست تمدن بشری، مخلص و حامی خلق های شرق و دوست دولت و ملت افغانستان آزاد، عالیجناب رئیس جمهور جمهوری بزرگ روسیه، حفظه الله.

به مناسبت پايان رضايت بخش مذاكرات اخير در باره بنیان گزاری روابط دوستی و همسایگی میان دولتین جمهوری شوروی روسیه تحت ریاست جناب عالی و دولت علیّۀ ما که منتج به پیمان دوستی شده است، تبریکات خویش را به دوست عالیقدرم رئیس جمهور لنین تقدیم داشته مسرت خود را ازین بابت ابراز می دارم و آرزو دارم که پیمان فوق‌ الذكر با تمام مقررات مربوطه هرچه زودتر تصویب و عملی گردد.

نظر به این که دولت جمهوری شوروی روسیه اهداف و همدلی های توأم با خلوص نیت خود را بسوی سرنگونی کلی سیاست های امپریالیزم در سراسر جهان و خاصتاً بسوی رهایی خلقهای شرق از استبداد امپریالیست های جهانی و بسوی بنیان گذاری شرایطی سمت و سو داده است که هر ملتی خودش بمثابۀ یک دولت سرنوشت خود را تعیین کند، این موضوعات خود عالی ترین دلیل آرزومندی تنظیم روابط میان دولت علیّۀ ما و دولت جمهوری شوروی روسیه می باشد. همچنین تعهدات متقابل ما در ارتباط با خاطرجمعی های داده شده در مورد حفظ استقلال کامل دولت های بخارا و خیوه، که در پیمان منعقده در ارتباط با این سیاست آمده است، از نظر ما ثبوت مجسم این مفکوره های آزادیخواهانه می باشد.

از والاحضرت جمال پاشا که از چندی به اینسو در پایتخت ما بسر می برد در مورد افکار و اهداف شریفانۀ دولت جمهوری شوروی روسیه در ارتباط به آزادسازی همه جهان شرق شنیده ایم و در مورد این که دولت متذکرۀ شما با دولت تركيه که در جنگ کنونی هدف ناموجه ترین حملات قرار گرفته عقد پیمان نموده و بموجب پیمان مذکور کمک های مادی و معنوی ارائه داشته است مستحضر شدیم. اين توضيحات و معلومات اميد و اعتقاد ما را به اعمال دولت شما بیش از پیش تقويه و تأييد می کند.

دولت افغانستان در مورد این هدف مشترک که به آن اهمیت بسزا قایل است و آنرا اساس سیاست های انساندوستانۀ خود در قبال همه بشریت قرار داده است امید وافر دارد و با تمام قوأ و در هرزمانی حاضر به تعقیب و ادامه دوستی متقابل میان ما می باشد. ازین لحاظ دولت افغانستان اميدوار است که صداقت آمال و آرزوهایش با احترام و مراعاتی که شایستۀ آنست از جانب شما مقابل شود. اینجانب به قوی ترین وجهی امید دارم که بخاطر تحقق این آمال و آرزوها جناب شما بصورت خاص تلاش هایی را تسهیل کنید که بخاطر رسیدن عاجل به برخی امور ممکن صورت می گیرند. پیمانی که منعقد نمودیم اساس دوستی صمیمانۀ ماست و شکی نداریم که این اساسات در آینده بیشتر مستحکم و منضبط خواهند شد ودست یابی به اهداف والا و آرزوهای جانبین را میسر خواهند ساخت.

از آنجاییکه آرزومندی علیای ماست که برخی سؤتفاهماتی که قبلاً از طرف مقامات هردو جانب در روابط جاری میان دولتین بمیان آمده است بزودترین فرصت رفع گردد لذا بمرجع مربوطه دستور اجراات لازم صادر گردیده است. امیدوارم جناب عالی در قسمت خود بخاطر تسهیل هرچه بیشتر روابط دوستانه میان جانبین به مراجع مربوطه دستورات لازم صادر فرمایید. خاصتاً از جناب عالی خواهشمندم تا به کمیسار امور خارجه در خصوص قبولی هرچه زودتر پیشنهاداتی که از جانب وزیر امور خارجۀ ما در مورد عده ای از موافقتنامه های مکملۀ موضوعات اقتصادی و نمایندگی قنسولی ارائه گردیده است از دادن هدایات لازم مضایقه نفرمایید تا مناسبات میان دولتین هر چه مؤکدتر و منسجم تر گردد.

امیدوارم که تلاشهای ما که به هدف آزاد سازی سراسر مشرق زمین صورت می گیرند روزی به موفقیت نایل آیند. متمنی ام در اخیر احترامات فوق العاده مرا پذیرا شوید.

دوست شما
امیر امان الله

مقالات برگزیده

مقالات رسیده

هنر و ادبیات

از صفحات تاریخ ما

تعداد مهمانان حاضر: 144 نفر