«سیگار» فساد در وزارت صحت عامه را فاش نمود

«سیگار» فساد در وزارت صحت عامه را فاش نمود

به تعقیب بلندشدن بوی گند مکتب‌های خیالی توسط وزارت معارف فاروق وردک، این بار کلینک‌های خیالی وزارت صحت عامه تحت ریاست ثریا دلیل نیز فاش شدند.

جان سپکو، رییس «بازرس ویژه برای بازسازی افغانستان – سیگار» مسوولیت تفتیش مصارف امریکا از طریق «یو‌.اس.‌اید» در افغانستان را دارد. این اداره ظاهرا برای مهار فساد ساخته شده اما این نکته‌ی مبرهن است که با رسیدن پای امریکا به هر کشوری، فساد و چپاول در آن به اوجش می‌رسد و دولت عراق و افغانستان مصداق این امر است. «یو.اس.اید» هم بیشتر برای سفیده‌مالی و روپوشی جنایات دولت این کشور عمل می‌کند.

براساس گزارش «یو.اس.اید»، این سازمان از ۲۰۰۸ تا مارچ ۲۰۱۵، ۲۱۰ میلیون دالر را جهت اعمار و پیشبرد ۶۱۰ کلینک صحی از طریق برنامه «قرارداد‌های همکاری برای صحت» (Partnership Contracts for Health – PCH) به مصرف رسانیده‌است. جان سپکو از سازمان نامبرده خواست تا موقعیت‌ کلینک‌های مذکور را برایش بفرستد و پس از استفاده‌ی مختصات طول و عرض جغرافیایی موقعیت‌ها در «جی‌پی‌اس» (موقعیت یاب)، سپکو به نتایج خنده‌‌آور و در عین حال تکان‌دهنده‌ای رسید. در ۲۵ جون ۲۰۱۵، او طی نامه رسمی به «یو.اس.اید» نوشت:

- ۱۳ کلینک اصلا در داخل افغانستان موقعیت ندارند: ۶ کلینک در پاکستان، ۶ در تاجکستان و ۱ کلینک در بحیره مدیترانه؛
- در ۱۳ قضیه، دو کلینک در عین ساحه قرار دارند؛
- ۱۵۰ مختصات طول و عرض هیچ تعمیری را نشان نمی‌دهد؛
- برای ۹۰ کلینک اصلا موقعیتی ارایه نشده‌است.

افزون بر آن، نهاد تفتیشی «سیگار» چند تصویر ماهواره‌ای موقعیت‌ کلینک‌های متذکره را نیز به نشر رسانیده که به وضوح می‌توان دید، نشانی تعدادی از کلینک‌ها قلعه کوه، مزرعه یا دشتی را نشان می‌دهد که اصلا تا چندین کیلومتر خبری از یک چپری‌خانه هم نیست.

«سیگار» فساد در وزارت صحت عامه را فاش نمود
تصاویر ماهواره‌ای «سیگار» از کلینک‌ها

وحیدالله مایار، سخنگوی «وزارت صحت عامه»، در مصاحبه‌ای با «رادیو آزادی» (۱۱ سرطان ۱۳۹۴) گزارش «سیگار» را رد ننموده، گفت:

«بدون شک، ما این را رد نمی‌کنیم که حیف و میل صورت گرفته باشد، راپورهایی موجود بود. به همین خاطر، رهبری جدید وزارت در هماهنگی با سازمان صحی جهان و چند موسسه‌‌ی دیگر، سروی‌های وسیع و گسترده‌ای را در سرتاسر افغانستان به راه انداخته‌ تا دریافت بکند که در کدام ساحاتی سفید یا وایت ایریاز موجود است. این دریافت‌های آن‌هاست. ما دریافت‌های خود را به زودی انشاالله با مطبوعات شریک می‌سازیم.»

۴ جنوری ۲۰۱۴: سمیع‌الله، کودک ۸ ماهه‌ای در شفاخانه بست در لشکرگاه که از نوع پیشرفته سوءتغذیه رنج می‌برد. شفاخانه‌های افغانستان درمورد افزایش سوءتغذی وخیم درمیان کودکان گزارش داده‌اند. (عکس و شرح آن از دانیل بیریهولاک برای «نیو یارک تایمز»)
۴ جنوری ۲۰۱۴: سمیع‌الله، کودک ۸ ماهه‌ای در شفاخانه بست در لشکرگاه که از نوع پیشرفته سوءتغذیه رنج می‌برد. شفاخانه‌های افغانستان درمورد افزایش سوءتغذی وخیم درمیان کودکان گزارش داده‌اند. (عکس و شرح آن از دانیل بیریهولاک برای «نیو یارک تایمز»)

مثال بالا را نمی‌توان پدیده عجیب تلقی کرد، چون از دولت‌های دست‌نشانده و خیله‌خند به‌مثل افغانستان چیزی بیشتر را نباید توقع داشت. درحالی‌که میلیاردها دالر تحت عنوان کمک و اعانه به مردم افغانستان سرازیر شده، لیکن بخش عمده این کمک‌ها جنایتکاران و تکنوکرات‌های غرب‌نشین را فربه‌تر ساخته‌است. مردمان نگونبخت این سرزمین نه تنها در روستاها که در شهرها نیز مجبور اند برای مداوای ابتدایی‌ترین بیماری‌های شان راهی پاکستان شوند. در آنجا هم شکار پولیس، راننده، داکتران و کارمندان حریص آن کشور می شوند که شرح آن از حوصله این گزارش به دور می‌باشد.

مراکز دولتی و خصوصی صحی کشور در حال اسفباری قرار دارند، ولی به‌طور نمونه «کلینک صحی ولایتی» را مثال می‌زنیم که نهاد «سیگار» در اکتوبر ۲۰۱۳ گزارش ۲۲ صفحه‌ای را از یافته‌های بازرسی شان به نشر رسانیده‌اند:

در فبروری ۲۰۱۱، «نیروهای نظامی امریکایی» قرارداد اعمار کلینکی را در قریه ولایتی کابل به ارزش ۱۹۴۵۷۲ دالر امریکایی با «شرکت ساختمانی بنیاد وطن» بستند. اما زمانی که بازرس ویژه امریکا جهت نظارت به ساحه می‌رود، وضعیت به گونه‌ی دیگری است. سه تعمیر مربوط کلینک مطابق نقشه‌ی برنامه‌شده اعمار نگردیده‌است؛ اتاق برای پمپ آب اصلا وجود ندارد؛ از سه پایه آب‌گرم‌کن، یکی‌اش موجود نیست؛ باوجود گذشت دو سال و تقاضای مکرر بزرگان منطقه به وزارت صحت عامه کشور، هنوزهم از وسایل و کارمندان صحی خبری نیست و تعمیر کلینک خالی است. در اخیر این گزارش نتیجه گرفته شده که ۲۰۰هزار دالر مالیه‌دهندگان امریکایی کاملا به هدر رفته‌است.

کلینک غیرقابل‌استفاده ولایتی (عکس‌ از: «سیگار»)
کلینک غیرقابل‌استفاده ولایتی (عکس‌ از: «سیگار»)

نکته مهم این است که کلینک مذکور در کدام منطقه دوردست نورستان یا بدخشان نه، بلکه در پایتخت کشور و چند کیلومتری وزارت صحت عامه موقعیت دارد.

بسیاری کشورها را می‌توان مثال آورد که در ظرف ده سال شهروندانش تقریبا از خدمات رایگان صحی بهره‌مند می‌باشند، ولی در افغانستان:

- حداقل یک شفاخانه معیاری عامه اعمار نگردید و بیشترین مریضان در شفاخانه‌های پاکستان و هند سرگردان اند؛
- در پوهنتون‌های طبی کشور هنوزهم درس‌های سی سال پیش تدریس می‌گردند؛
- مطابق آمار «سازمان صحی جهان»، افغانستان سومین کشوری با رقم بالای مرگ و میر کودکان زیر سن پنج است. یعنی در هر ۱۰۰۰ کودک، ۲۵۷‌تای شان پیش از رسیدن به سن پنج سالگی جان می‌دهند؛
- براساس آمار «صندوق جمعیت ملل متحد – یو‌ان‌اف‌پی‌ای» و «صندوق کودکان ملل متحد – یونیسف»، افغانستان بلندترین رقم مرگ و میر مادران در هنگام زایمان در آسیا و دومین را در جهان داراست. یعنی در هر ۱۰۰ هزار زن حامله، ۱۶۰۰ تای شان در هنگام ولادت جان می‌بازند که در هر سال به ۲۴هزار می‌رسد و ۸۷٪ موارد قابل جلوگیری اند؛
- نیمی از کودکان دختر و پسر افغان بنابر سو‌ءتغذی از ضربات نابرگشتنی ذهنی و جسمی رنج می‌برند؛
- افغانستان از جمله‌ سه کشور جهان است که هنوزهم کودکانش به مرض فلج اطفال (پولیو) مصاب اند؛
- درحالی‌که کشورهای متعدد جهان بر امراضی چون وبا (کولرا) و سل (توبرکلوز) فایق آمده‌اند، ولی در افغانستان امراض عام به شمار می‌روند؛
- برای معالجه سرطان‌ها و تبدیل گرده و دیگر اعضای بدن، ابتدایی‌ترین امکانات هم موجود نیست؛
- ورود بی‌کیفیت‌ترین ادویه به کشور؛
- و ده‌ها فاجعه دیگر.

بامیان: زنی با کودکانش در انتظار داکتر در کلینک‌ یکاولنگ
بامیان: زنی با کودکانش در انتظار داکتر در کلینک‌ یکاولنگ

نکات بالا نگاه گذرا بر وضعیت ابتر صحی است، لیکن در دولت فاسدپرور افغانستان رسم دیگریست. هرگز هیچ‌ وزیری یا مقام بلندرتبه دولتی مورد بازپرس قرار نگرفته‌ و محاکمه نشده‌اند. سوال اینجاست که چرا این دو وزیر خواسته نشده و مورد بازپرس قرار نمی‌گیرند؟ محمد امین فاطمی وزیر سابق صحت هم پس از یک دوره پرفساد وزارت، به یکی از کشورهای آرام و بی‌درد سر در قضایای افغانستان یعنی جاپان به‌حیث سفیر فرستاده شد، تا روزهای خوشی را سپری کند. ثریا دلیل وابسته به «گلیم جم» فقط بلد بود که همچون ستاره‌های زن هالیود در پرده‌های تلویزیون ظاهر شده و برای تغذیه کودکان از شیر مادر تبلیغ کند، منتظر کرسی مهم است و یا به خانه‌ خارجی‌‌اش برگشته و انتظار فرمان بعدی ارباب را می‌کشد که در کدام مقام دیگر گماشته شود.

در افغانستان تا کنون بارها اسناد وحشتناک فساد و غارتگری های مقامات بلندپایه بیرون داده شده است اما عوامل آن فقط از یک کرسی به کرسی دیگری نشانده شده اند. صرفا تشریح فساد و ارایه اسناد مشکل را حل نمی‌کند. تا زمانی که افراد فاسد و ‌آنانی که دهن جوال را گرفته‌اند، محاکمه و مجازات نگردند، فساد و حیف‌ومیل ادامه خواهد داشت. لیکن، این یک توقع محض از دولت دست‌نشانده و پوسیده افغانستان است.

مقالات برگزیده

مقالات رسیده

هنر و ادبیات

از صفحات تاریخ ما

تعداد مهمانان حاضر: 174 نفر