«حزب‌التحریر» د پروان پوهنتون د ناپوهې او سخت‏ دریزي په لور راکاږی

په دې ورځو کې د افغانستان په تحصیلی مرکزونو کې د دینی سخت‏دریزی خبرې‎اترې پراخه رسانې ازانګه موندلی ده. د افغانستان په ۱۶۰ زره په شاوخوا جوماتونو او دینی مدرسو کې، په چټکې سره داعشی او ارتجاعی افکار تبلیغ شوی او د پوهنتونونو «ثقافت اسلامی مضمون» هم د بنسټپالانو په لاس لکه اخوانی، سلفی، وهابی، «ولایت فقیه» او نورو ډلو ټپلو په وسله بدل شوی دی چې له دغی لاری رسمی او پرته له سرخوږی څخه خپل په زهرو ککړ افکار چې په تیرو لسیزو کې د افغانستان د ویجاړی لامل وو، ترویج کوی.

زه د پروان پوهنتون ویرونکې وضعیت چې د کابل سره په ۶۱ کیلومتری کې پروت دی په لنډ ډول بیانوم. هغه ځاې چې په هغې کې ځوانان باید مخکښ او علمی افکار تر لاسه کړی، د نا پوهې‏روزلو او د ترهګرو ډلو د پټنځاینو په مرکز بدلون موندلې دی دولت نه یواځې د دغه ناوړه وضعیت مخه نه نیسې، چې عملا خپله چارواکې د سوپر مرتجع او وژونکو ډلو لپاره د تبلیغ زمینه چمتو کوی.

رُزا پارکس، میړانه ښځه چې د تور پوټکو د عدالت‏غوښتنی یو بیلګه شو

د امریکا د تور پوټکو د مبارزاتو په تاریخ کې، د دسامبر لومړی ارزښتناکه ورځ شمیرل کیږی. په ۱۹۵۵ کال کې یو ښځه د رُزا پارکس (Rosa Parks) په نوم په همدغه ورځ یو حرکت سره چې ظاهر کې ساده وو د ودریدنې او مبارزی تخم وکاره چې د مارتین لوتر کینګ تر مشرۍ لاندی د تورپوټکو د مدنی حقوقو غورځنګ پیلونکې شو او ډیری توکمپالنې قوانینو ته یی د پاي ټکې کیښود.

د فساد په وړاندي د کوریا د خلکو غوسه، زموږ ولس لپاره یو بیلګه

د پنځوو اوونیو څخه راپدیخوا د مالی فساد یوې پیښې سویلې کوریا یی په بی مخینه ناورین کې ډوبه کړی ده. د دغه هیواد ګڼ شمیر ښارونه د خلکو د پراخه لاریونونو شاهد دی چې د ولسمشر د ګوښه‎کیدو غوښتونکې دي. تر ټولو لویه غونډه په پلازمینه سئول کې، د یونیم زره بنسټونو له خوا اداره شوی وه چې په هغه کې د یونیم میلیونه څخه ډیرو ګډون کړی وو. دغه په کوریا کې د اتیایمی لسیزی وروسته د ډموکراسۍ‏غوښتونکې غورځنګڅخه د پاڅونکونکو تر ټولو پراخه څپه ده. دولت د ۲۵ زره څخه ډیر امنیتې ځواکونه د هغی نظم او امنیت ټینګولو لپاره راټولو کړی وو.

نوي درجه‎بندی: افغانستان په نړۍ کې د ټولنیزو هوساینو نه لرونکی دویم هیواد

لګاتوم نړیواله موسسه چې هر کال د نړۍ هیوادونه د ۱۰۴ شاخصونو په پرتله کولو سره لکه اقتصاد، روغتیا، کار، فردی آزادی، امنیت، ټولنیز چاپیرال، ښوونه او روزنه، دولت‏داری، پانګوالې او نورو د «هوساینې نوم‏لړ» تر سرلیک لاندي درجه‏بندی کوی، د ۲۰۱۶ کال په راپور کې افغانستان ته د ۱۴۹ هیوادونو ترمنځ، په ۱۴۸ پوړ کې ځاي ورکړی دي. په دغه ډول یوازی یمن، د افغانستان پرتله بدتره وضع لری. امریکا چې د نړۍ لومړی اقتصاد او ټولو هیوادونو ته د هوساینې او آزادی د لیږدولو دعوا کوی، خپله د جدول په اووم پوړ کې ځاې لری.

د ټرامپ د فاشیستی طرحې پر وړاندې د اعتراض په توګه د امریکا او مکسیکو د فوټبال ټیمونو یووالی

د ۱۳۹۵ کال لړم په ۲۱مه (۲۰۱۶ د نوامبر په ۱۱)، د مکسیکو د فوټبال ټیم د فوټبال ۲۰۱۸ نړیوال جام ته د لار موندنې په لومړنیو سیالیو کې د امریکا ټیم یی ۲-۱ د سیال ټیم په خپل کور، د امریکا اوهایوی ایالت کی، ماته ورکړه. خو هغه څه چې د نړیوالو ډیر پام یي سیالې ټه راواړوه، د ډونالد ټرامپ د فاشیستی سیاستونو پر وړاندی د دغه دوو ټیمونو یووالی وو. ټرامپ د خپلو ټاکنیزو چارو په وخت کې اعلان وکړ چې د امریکا او مکسیکو پر پوله دیوال غزوی تر څو د مکسیکوی اوسیدونکو په غیر قانونی توګه د امریکا خاوری ته د ننوتلو څخه مخنیوی وکړی او د هغې د جوړولو لګښت به د مکسیکو له دو لت څخه واخلی.

د فلیپین خلک د امریکا د پوځي هډو د رانغړلو غوښتونکې دي

د ۲۰۱۶ کال اکتوبر میاشت: فلیپینیانو د سترو لاریونونو په لړ کې د دغه هیواد څخه د امریکایی ځواکونو د ویستلو او د امریکا د لاس وهنو څخه لری د خپلواکه بهرنی سیاست درلودلو غوښتونکې شول. هغوی د امریکا جنډی ته اور واچوه او له دغه هیواد سره یی د هر ډول هوکړې د منځه وړلو غوښتونکې شول. ډیرۍ ګډونکونکې محصلان، زیارکښان او د خلکو مختلفی ډلی وی.

لاریون‏کونکو چې د امریکا سفارت ته مخامخ د دغه هیواد په پایتخت کې غونده کړی وو د پولیسو د ځناوریز چلند سره مخامخ شول، تر هغه ځایه چې د پولیسو ګاډی خلک د ټایرونو لاندی کړل اود ۵۰ تنو په شاوخوا کی یی ټپیان کړل. په دغه اړوند، ریناتو ریس د لاریون له مشرانو څخه «اسوشیتید پرس» ته وویل:

پر قندوز د امریکا هوایی برید په ترڅ کې د ولسي وګړو ټول‎وژنه

۱۳۹۵ کال د لړم په ۱۳مه د شپی لس بجي امریکایی ځواکونو د قندوز ښار په کوزه قندهارۍ سیمه کې د ۳۰ څخه ډیر ولسي وګړی د خپل بمبار په ترڅ کې ووژل.

د قندز سلگونو تنو اوسیدونکو دغه ځناوریز جنایت وغنده، په داسی حال کې چې د ځینو قربانیانو مړی یی له خپل ځان سر لیږدول د ښار په مرکز کې لاس په لاریون پوری کړ او د امریکایی نیواګرو او د هغوي دنننیو چوپړانو په وړاندی شعارونه ورکړل. هغوی د دغه ځناورتوب عاملانو ته د سزا ورکولو او د افغانستان څخه د نیواګرو ځواکونو د وتلو غوښتونکې شو.

په یوګوسلاویا کې د امریکا او ناټو جنایتونه

یوگوسلاویا، د اروپا په سویل‏ختیځ کې یو هیواد دی چې د لویدیځو قدرتونو د دسیسو په لامل جنګ ته ولاړه په پیله کې په ۲۰۰۸ کال کې په اوو هیوادونو (بوسنیا- هرزه‏ګونیا، کروشیا، مقدونیه، کوسوو، مومتینیګرو، صبرستان وسلووینیا) وویشل شو. دغه هیواد د لومړی نړیوالی جګړې (۱۹۸۱) څخه وروسته شاهی حکومت سره رامنځ ته شو او په ۱۹۲۹ کال کې د یوګوسلاویا په نوم ونومول شو چې د دوهمی نړیوالی جګړې تر ورستیو د هغې اصلی اوسیدونکی څو ځلې د نیواکګرو هیوادونو له خوا ووژل شول او قومی کړکیچونو ته بی‎ساری توګه لمنه ووهل شوه. په دویمه نړیواله جګړه کې، یوګوسلاویا د محور ځواکونو (آلمان، ایتالیا او هنګری) پراخه بریدونو لاندی ونیولی شوه او د هغې کروشیای ایالت د یو لاسپوڅې دولت په درلودلو سره د نازیانو تر ولکې لاندی راغی او د ۱۹۴۶ جګرې څخه وروسته د مارشال تیتو له خوا بیا ځلې د یوګوسلاویا فدرال سوسیالیستی جمهوریت په نوم یوځای شو. او قومی اختلافونه یی له منځه یوړل او یو متحد هیواد یی د «وروری او وحدت» سره جوړ کړ چې په هغې کې ټول قومونه د مساوی حقوقو او امتیازاتو څخه برښمند وو.

کله چې د کرزی ژغورونکی د هغه د امریکایی ساتونکو له خوا ووژل شو

شاید په یاد به مو وی چی په ۲۰۰۲ کال کی پر کرزي د کندهار سفر په لړ کی د طالبانو لخوا برید وشو. ویل شوی چې برید کونکې دهغې د امریکایی ساتونکو له خوا ووژل شو. دغه یوازی د قضیه یو اړخ دی چې ډیرۍ لویدیځو رسنیو هغه جوته کړه. خو هغه ورځ څه پیښ شول؟ آیا یوازی یو ترهګر له منځه ولاړ، نه، د کرزی ځناور ساتونکو هغه کس په سړه سینه په ډزو وویشت چې په میړانه یی ویشتونکې په ځمکه راګوزار کړ.

هیلری‌کلنتن د ښځو ضد او ځناورخویه عربی هیوادونو ملاتړې

په دغه ورځو کې د امریکا ولسمشری ټاکنو سیالیو ډګر ګرم بازار لری او هلیری‏کلنتن د «امریکا په تاریخ کې د لومړنۍ ښځینه ولسمشرې» تر نامه لاندی وکولای شو ډیر شمیر ناپوهه کسانو ته په دوکه ورکولو سره په نظرپوښتنو کې مخکې شي. په ورته وخت کی بورژوازی رسنیو د ملنډو ډکې غوغا په لاره اچولو سره له هغې څخه د دموکراتی څیری او د ښځو او لږه‎کیو د حقوقو ملاتړی په توګه یادونه کوی. خو دغه تبلیغاتی ډهل د هغې په ګټه چې هر څومره په زوره ووهل شي نشی کولای چې د هغې اړیکې او معامله د د کرغیړنو شیخانو او عربی دیکتاتورانو سره پټی وساتي.

د هیلری‏کلنتن رښتنی ماهیت درک لپاره بسنه کوی چی د هغې د ملاتړ کونکو لیست ته نظر واچو چې څه ډول د ښځو ضد عناصر د ځمکې پر مخ تر اوسه د ۱۰۰میلیونه ډالرو څخه ډیری پیسی د هغې حساب ته ورتوی کړی دي تر څو د ښځو دحقوقو دغه اتله د ټاکنو ګټونکې شی او په ساز باندی یی ونڅیږی:

مقالی

هنر او ادبیات

د تاریخ له پاڼو څخه

مونږ 97 میلمانه آنلاین لرو