کله چې اسراییل د ګلبدین اسلامی ګوند مرستې ته ورودانګل

د اسلامی ګوند تاریخ، ملی ضد معاملو او جنایت او جهالت تاریخ دی. خو د دغه ګوند مشرانو تل هڅه کړی ده خپل هر کرغیړن‏توب د دین او مذهب په جامه کې راونغاړی. ګلبدین راکټیار د «ترکی ژورنالیست ښاغلې محمود» سره په مرکه کې چې د هغې بشپړ متن د اسلامی ګوند له خوا په یو جزوه کې د ۱۳۶۶ کال د کب په میاشت کې خپره شوه، د دغې پوښتنې په ځواب کې چې څه ډول مو د وسلو او مهماتو ستونزی حل کړی وویل:

اته ستر پانګوال د نړۍ د نیمو خلکو په برابر شتمنې لری

د انګلستان غیردولتی موسسې «آکسفام»، د ۲۰۱۷ کال د جنوری په ۱۶ نیټه، په نړۍ کې د د بیوزلۍ او پانګې ترمنځ له ژور درز څخه یی اندیښنه ښودلې ده او په راپور کې یی بربنډه کړی ده چې یوازې د نړۍ اتو سترو پانګولو شتمنې برابره ده د نړۍ د نیمو خلکو له شتمنې سره (دري میلیارده او شپږ سوه میلیون کسان). د دغه بنسټ تیر کال په راپور کې لیکل شوي وو چې د نړۍ ۶۲ سترو شتمنانو شتمنې د نړۍ د نیم نفوس له شتمنې سره برابره ده. د ټولنې د مادی او معنوی نعماتو دغه بی‏ساری تراکم د یو موټې مفتخوړونکو په لاس کې، پر نړۍ باندی د بی‏عدالتی بی‏ساری ویش واک ښایی.

جوانا، هغه انجلۍ چی د خپلو خلکو خلاصون لپاره یی شخصی ژوند تر پښو لاندی کړ

هر کله چی د داعش ځناورې ډلې نوم یادیږي، په بیړه د کورد آزادۍ‎غوښتونکو نجونو جګړه ددغو تیږې عصر ناپوهانو پر وړاندې ذهن ته راځي. د داعش پر وړاندې د کوردي ښځو او په ځانګړي توګه د کوباني نجونو زړورتوب او سرښندني، دومره اغیزمنی دي او ددی لامل شوې چی د نړې له ګوټ ګوټ څخه پوهه ځوانان خپل سوکاله ژوند او لوړې زدکړې پریږدي او د هغو ترڅنګ و جنګیږي. جوانا پالانی له ډدنمارک څخه، له دغو جنګیالیانو څخه ده چی د ۲۰۱۴ کال نوامبر په میاشت کی د خلق مدافع ځواکونو (YPG) سره په سوریه کی یوځای شوه او شپږ میاشتې وروسته د کوردانو له پیشمرګه سره په عراق کی یوځای شوه. نن ورځ جوانا د داعش د سترګو داسی اغزی شوې چی د راپورونو له مخې څه موده وړاندې داعش د هغې وژلو لپاره ۱ میلیون ډالر جایزه ټاکلی وه.

«حزب‌التحریر» د پروان پوهنتون د ناپوهې او سخت‏ دریزي په لور راکاږی

په دې ورځو کې د افغانستان په تحصیلی مرکزونو کې د دینی سخت‏دریزی خبرې‎اترې پراخه رسانې ازانګه موندلی ده. د افغانستان په ۱۶۰ زره په شاوخوا جوماتونو او دینی مدرسو کې، په چټکې سره داعشی او ارتجاعی افکار تبلیغ شوی او د پوهنتونونو «ثقافت اسلامی مضمون» هم د بنسټپالانو په لاس لکه اخوانی، سلفی، وهابی، «ولایت فقیه» او نورو ډلو ټپلو په وسله بدل شوی دی چې له دغی لاری رسمی او پرته له سرخوږی څخه خپل په زهرو ککړ افکار چې په تیرو لسیزو کې د افغانستان د ویجاړی لامل وو، ترویج کوی.

زه د پروان پوهنتون ویرونکې وضعیت چې د کابل سره په ۶۱ کیلومتری کې پروت دی په لنډ ډول بیانوم. هغه ځاې چې په هغې کې ځوانان باید مخکښ او علمی افکار تر لاسه کړی، د نا پوهې‏روزلو او د ترهګرو ډلو د پټنځاینو په مرکز بدلون موندلې دی دولت نه یواځې د دغه ناوړه وضعیت مخه نه نیسې، چې عملا خپله چارواکې د سوپر مرتجع او وژونکو ډلو لپاره د تبلیغ زمینه چمتو کوی.

رُزا پارکس، میړانه ښځه چې د تور پوټکو د عدالت‏غوښتنی یو بیلګه شو

د امریکا د تور پوټکو د مبارزاتو په تاریخ کې، د دسامبر لومړی ارزښتناکه ورځ شمیرل کیږی. په ۱۹۵۵ کال کې یو ښځه د رُزا پارکس (Rosa Parks) په نوم په همدغه ورځ یو حرکت سره چې ظاهر کې ساده وو د ودریدنې او مبارزی تخم وکاره چې د مارتین لوتر کینګ تر مشرۍ لاندی د تورپوټکو د مدنی حقوقو غورځنګ پیلونکې شو او ډیری توکمپالنې قوانینو ته یی د پاي ټکې کیښود.

د فساد په وړاندي د کوریا د خلکو غوسه، زموږ ولس لپاره یو بیلګه

د پنځوو اوونیو څخه راپدیخوا د مالی فساد یوې پیښې سویلې کوریا یی په بی مخینه ناورین کې ډوبه کړی ده. د دغه هیواد ګڼ شمیر ښارونه د خلکو د پراخه لاریونونو شاهد دی چې د ولسمشر د ګوښه‎کیدو غوښتونکې دي. تر ټولو لویه غونډه په پلازمینه سئول کې، د یونیم زره بنسټونو له خوا اداره شوی وه چې په هغه کې د یونیم میلیونه څخه ډیرو ګډون کړی وو. دغه په کوریا کې د اتیایمی لسیزی وروسته د ډموکراسۍ‏غوښتونکې غورځنګڅخه د پاڅونکونکو تر ټولو پراخه څپه ده. دولت د ۲۵ زره څخه ډیر امنیتې ځواکونه د هغی نظم او امنیت ټینګولو لپاره راټولو کړی وو.

نوي درجه‎بندی: افغانستان په نړۍ کې د ټولنیزو هوساینو نه لرونکی دویم هیواد

لګاتوم نړیواله موسسه چې هر کال د نړۍ هیوادونه د ۱۰۴ شاخصونو په پرتله کولو سره لکه اقتصاد، روغتیا، کار، فردی آزادی، امنیت، ټولنیز چاپیرال، ښوونه او روزنه، دولت‏داری، پانګوالې او نورو د «هوساینې نوم‏لړ» تر سرلیک لاندي درجه‏بندی کوی، د ۲۰۱۶ کال په راپور کې افغانستان ته د ۱۴۹ هیوادونو ترمنځ، په ۱۴۸ پوړ کې ځاي ورکړی دي. په دغه ډول یوازی یمن، د افغانستان پرتله بدتره وضع لری. امریکا چې د نړۍ لومړی اقتصاد او ټولو هیوادونو ته د هوساینې او آزادی د لیږدولو دعوا کوی، خپله د جدول په اووم پوړ کې ځاې لری.

د ټرامپ د فاشیستی طرحې پر وړاندې د اعتراض په توګه د امریکا او مکسیکو د فوټبال ټیمونو یووالی

د ۱۳۹۵ کال لړم په ۲۱مه (۲۰۱۶ د نوامبر په ۱۱)، د مکسیکو د فوټبال ټیم د فوټبال ۲۰۱۸ نړیوال جام ته د لار موندنې په لومړنیو سیالیو کې د امریکا ټیم یی ۲-۱ د سیال ټیم په خپل کور، د امریکا اوهایوی ایالت کی، ماته ورکړه. خو هغه څه چې د نړیوالو ډیر پام یي سیالې ټه راواړوه، د ډونالد ټرامپ د فاشیستی سیاستونو پر وړاندی د دغه دوو ټیمونو یووالی وو. ټرامپ د خپلو ټاکنیزو چارو په وخت کې اعلان وکړ چې د امریکا او مکسیکو پر پوله دیوال غزوی تر څو د مکسیکوی اوسیدونکو په غیر قانونی توګه د امریکا خاوری ته د ننوتلو څخه مخنیوی وکړی او د هغې د جوړولو لګښت به د مکسیکو له دو لت څخه واخلی.

د فلیپین خلک د امریکا د پوځي هډو د رانغړلو غوښتونکې دي

د ۲۰۱۶ کال اکتوبر میاشت: فلیپینیانو د سترو لاریونونو په لړ کې د دغه هیواد څخه د امریکایی ځواکونو د ویستلو او د امریکا د لاس وهنو څخه لری د خپلواکه بهرنی سیاست درلودلو غوښتونکې شول. هغوی د امریکا جنډی ته اور واچوه او له دغه هیواد سره یی د هر ډول هوکړې د منځه وړلو غوښتونکې شول. ډیرۍ ګډونکونکې محصلان، زیارکښان او د خلکو مختلفی ډلی وی.

لاریون‏کونکو چې د امریکا سفارت ته مخامخ د دغه هیواد په پایتخت کې غونده کړی وو د پولیسو د ځناوریز چلند سره مخامخ شول، تر هغه ځایه چې د پولیسو ګاډی خلک د ټایرونو لاندی کړل اود ۵۰ تنو په شاوخوا کی یی ټپیان کړل. په دغه اړوند، ریناتو ریس د لاریون له مشرانو څخه «اسوشیتید پرس» ته وویل:

پر قندوز د امریکا هوایی برید په ترڅ کې د ولسي وګړو ټول‎وژنه

۱۳۹۵ کال د لړم په ۱۳مه د شپی لس بجي امریکایی ځواکونو د قندوز ښار په کوزه قندهارۍ سیمه کې د ۳۰ څخه ډیر ولسي وګړی د خپل بمبار په ترڅ کې ووژل.

د قندز سلگونو تنو اوسیدونکو دغه ځناوریز جنایت وغنده، په داسی حال کې چې د ځینو قربانیانو مړی یی له خپل ځان سر لیږدول د ښار په مرکز کې لاس په لاریون پوری کړ او د امریکایی نیواګرو او د هغوي دنننیو چوپړانو په وړاندی شعارونه ورکړل. هغوی د دغه ځناورتوب عاملانو ته د سزا ورکولو او د افغانستان څخه د نیواګرو ځواکونو د وتلو غوښتونکې شو.

مقالی

هنر او ادبیات

د تاریخ له پاڼو څخه

مونږ 167 میلمانه آنلاین لرو